پارگی کیست تخمدان عارضه ای احتمالی است که در پی ایجاد کیست تخمدان بروز می کند. درد ناگهانی و شدید در شکم، حالت تهوع، خونریزی از واژن، تب و نفخ شکم را می توان از جمله علائم ترکیدن کیست تخمدان دانست که دلایلی نظیر تمرینات ورزشی دشوار، مشکلات هورمونی، فعالیت جنسی، عفونت لگن، بارداری و … در بروز این ناهنجاری دخیل هستند. با وجود این که این عارضه معمولا جدی نبوده و به درمان خاصی نیاز ندارد، اما گاها ممکن است انجام جراحی ضرورت یابد.
با ما در این مطلب همراه باشید تا به طور کامل به شرح عارضه پاره شدن کیست تخمدان و اقدامات لازم پس از آن بپردازیم.
صحبت های دکتر مهشید کریمی درباره کیست تخمدان👇
[mn_aparat_single_video url=https://www.aparat.com/v/tvhucr3 play-button=true]علائم پارگی کیست تخمدان
نسبت به کوچک یا بزرگ بودن کیست تخمدان، افراد علائم متفاوتی را پس از پارگی کیست تجربه خواهند کرد. پارگی کیست هایی با اندازه کوچک یا متوسط در تخمدان، معمولا دردی را به همراه نخواهد داشت. این در حالی است که پارگی کیست های بزرگ در تخمدان با درد شدید و ناگهانی همراه خواهد بود. از جمله علائم ترکیدن کیست تخمدان، می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- خونریزی یا لکه بینی از ناحیه واژن
- استفراغ شدید یا حالت تهوع
- تب و احساس سرما
- نفخ شکم
- سرگیجه
- قاعدگی نامنظم و دردناک
- احساس فشار و سنگینی در شکم
- احساس درد به هنگام رابطه جنسی
خطر پارگی در کدام کیست های تخمدان بیشتر است؟
کیست های تخمدان را می توان به دو نوع کیست های عملکردی و کیست های پاتولوژیک دسته بندی کرد که علت کیست های فانکشنال یا عملکردی، چرخه قاعدگی بوده و معمولا خطری را به همراه نخواهد داشت. اما کیست های پاتولوژیک که نسبت به کیست های فانکشنال شیوع کمتری دارند، بر اثر رشد غیر طبیعی سلول ها ایجاد شده و احتمال پارگی در آن ها وجود دارد. به طور کلی خطر پارگی کیست تخمدان در کیست درموئید و سیستادنوما بیشتر از سایر کیست های تخمدان می باشد.
دلایل پاره شدن کیست تخمدان
به طور کلی کیست های بزرگ تخمدان در معرض خطر پارگی هستند، اما عوارض متعدد دیگری نیز احتمال ترکیدن کیست تخمدان را افزایش می دهد که برخی از آن ها عبارتند از:
1. بارداری
در طی بارداری احتمال بزرگ شدن کیست تخمدان و در نتیجه پارگی آن وجود دارد. اما در صورتی که این پارگی بدون دلیل و بدون برخورد ضربه ایجاد شود، خطرناک بوده و گاها سبب مرگ نیز خواهد شد.
2. تغییرات و نوسانات هورمونی
معمول ترین دلیل پاره شدن کیست تخمدان را می توان تغییرات هورمونی سیکل قاعدگی دانست. ترکیدن این کیست ها(کیست عملکردی) خطری را به همراه نداشته و نیاز به درمان خاصی نیز ندارد.
3. اختلال در فاکتور انعقاد خون
کمبود فاکتورهای انعقاد خون و مصرف داروهای ضد انعقاد خون، خطر ترکیدن کیست تخمدان را افزایش می دهند.
4. مقاربت
از دیگر علل پاره شدن کیست های تخمدان، می توان مقاربت را نام برد. در برخی از افراد کیست های بزرگ با نزدیکی یا مقاربت پاره خواهند شد. از سایر علل پاره شدن کیست تخمدان، می توان به یبوست، حرکت ناگهانی حین ورزش و ضربه اشاره نمود.
نحوه تشخیص پارگی کیست تخمدان
حال که با علائم و دلایل پارگی کیست تخمدان آشنا شدید، وقت آن است که روش های تشخیص پارگی این عارضه را شرح دهیم تا در صورت مواجه شدن با آن ها، جهت تشخیص زود هنگام بیماری، سریعا به پزشک مراجعه نمایید.
در وهله اول پزشک با بررسی علائم ایجاد شده و تاریخچه بیماری، به تشخیص این عارضه خواهد پرداخت. همچنین معاینه لگن نیز از دیگر روش هایی است که به تشخیص پارگی کیست کمک خواهد کرد. از جمله روش های تشخیص پارگی کیستدر تخمدان عبارتند از:
- سونوگرافی
- آزمایش خون جهت بررسی کم خونی و وجود عفونت
- آزمایش ادرار جهت بررسی سایر علل درد
- کشت واژن به منظور تشخیص عفونت لگن
- سی تی اسکن
خطرات و عوارض ترکیدن کیست تخمدان
قطعا با خواندن این مطلب تا به این جا، متوجه شده اید که معمولا پارگی کیست تخمدان بی خطر بوده و در بسیاری از بیماران بدون هیچ گونه درمان بهبود می یابد. با این وجود در برخی از افراد نیاز به درمان فوری این عارضه می باشد، زیرا عدم درمان آن در این موارد، عوارض زیر را به همراه خواهد داشت:
📌 خونریزی شدید
گاهی در صورت بزرگ بودن کیست یا نزدیکی کیست به رگ، ترکیدن آن با خونریزی شدید همراه می باشد که عدم درمان به موقع آن، بیماری هموپریتونئوم را ایجاد خواهد کرد. در طی این بیماری، خون میان پوشش داخلی دیواره شکم و اندام های داخلی جمع می شود.
📌 عفونت
در برخی از افراد عدم مراقبت های پزشکی پس از پاره شدن کیست تخمدان سبب عفونت خواهد شد که معمولا این عارضه در کیست هایی که به دلیل عفونت های لگن، سوزاک و کلامیدیا ایجاد شده است بیشتر دیده می شود.
📌 پیج خوردگی تخمدان
پاره شدن کیست تخمدان در برخی موارد منجر به پیچ خوردگی یا تورشن تخمدان می شود که این عارضه درد شدیدی را در یک سمت شکم ایجاد خواهد کرد. در این صورت جراحی اورژانسی به جهت جلوگیری از نکروز ضرورت می یابد.
راه های درمان ترکیدگی کیست تخمدان
همان طور که گفته شد ترکیدگی کیست تخمدان معمولا به درمان خاصی نیاز ندارد، اما گاهی به جهت کنترل درد، مسکن تجویز می شود. در افرادی که ترکیدن کیست تخمدان خونریزی شدیدی را در پی داشته باشد، نیاز به بستری شدن در بیمارستان به منظور چک شدن مداوم علائم حیاتی، تجویز داروهای ضد درد، انجام سونوگرافی و تزریق خون و مایعات خواهد بود.
در صورتی که خونریزی غیر قابل کنترل باشد، به جهت توقف آن جراحی ضرورت می یابد.
آیا پاره شدن کیست تخمدان قابل پیشگیری است؟
در پاسخ به این پرسش باید گفت که هیچ راهی جهت جلوگیری از پارگی کیست وجود ندارد، اما در صورت آگاهی از وجود کیست، می توان اندازه کیست را تحت نظر قرار داد تا در صورت بزرگ بودن و مشکل ساز شدن آن، جراحی لاپاراسکوپی انجام شود.
اقدامات بعد از درمان پارگی کیست تخمدان
نسبت به نوع درمان به کار گرفته شده و شدت علائم، نیاز به انجام اقداماتی پس از درمان پارگی کیست تخمدان می باشد که از جمله آن ها، می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- استراحت کافی در صورت انجام جراحی
- خودداری از ورزش های شدید و فعالیت های سنگین
- مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک
- مراقبت از زخم پس از جراحی
- گزارش علائم عفونت نظیر تب، قرمزی، تورم و ترشحات به پزشک
- مراجعه به پزشک به صورت منظم تا بهبودی کامل
بهترین زمان مراجعه به پزشک برای پارگی کیست تخمدان
کیست های بی خطر در اکثر افراد هیچ علائم و عوارضی ندارند و پس از مدتی نیز رفع می شوند، اما کیست های بزرگ گاها خطر ساز خواهند شد. بنابراین در صورتی که با علائمی نظیر درد شدید در ناحیه لگن و شکم یا حالت تهوع و استفراغ مواجه شده اید، سریعا به بهترین متخصص زنان در تهران مراجعه نمایید، زیرا این علائم نشان دهنده پارگی کیست شما می باشد.
نگاهی کلی بر پارگی کیست تخمدان:
این مطلب را به شرح علائم، دلایل و روش های درمان و پیشگیری پارگی کیست تخمدان اختصاص دادیم تا اگر از کیست تخمدان رنج می برید و کیست شما در معرض پارگی قرار دارد، روش های درمان و پیشگیری را به کار گرفته و از بروز خطرات و عوارض جبران ناپذیر جلوگیری نمایید.
سولات متداول پارگی کیست تخمدان
بله، زیرا وضعیت تاهل هیچ ارتباطی با پاره شدن یا نشدن کیست نداشته و امکان بروز این عارضه در تمامی خانم ها وجود دارد.
اکثریت افراد تصور می کنند که کیست تخمدان سبب ناباروری می شود، این در حالی است که در افراد دچار کیست تخمدان، امکان بارداری وجود دارد، اما کیست هایی نظیر کیست آندومتریوما و کیست تخمدان پلی کیستیک، بر کاهش قدرت باروری موثر خواهند بود.
بله، در مواردی که خونریزی شدید باشد و درمان به موقع صورت نگیرد، خطر مرگ افزایش می یابد. بنابراین در صورت مشاهده علائم شدید، باید به موقع به پزشک مراجعه نمود.
