ویروس اچ پی وی یکی از شایع ترین بیماری هایی است که از طریق تماس جنسی منتقل می شود. این ویروس بیش از 100 نوع مختلف را شامل می شود که عامل اصلی زگیل های تناسلی محسوب می شوند. این بیماری در بسیاری از اوقات با علائم خاصی همراه نیست و از طریق تست های مخصوص قابل شناسایی می باشد. اما شناخت علائم این بیماری بسیار مهم و ضروری است. در ادامه با ما همراه باشید تا از علائم تا درمان این ویروس را مرور کنیم.
ویروس اچ پی وی HPV یا زگیل تناسلی چیست؟
ویروس اچپیوی (HPV) یا ویروس پاپیلومای انسانی، یک ویروس شایع است که بیشتر به دلیل ایجاد زگیلها و عفونتهای پوستی و تناسلی شناخته میشود. این ویروس علاوه بر ایجاد زگیلهای تناسلی، در برخی موارد میتواند عامل تغییرات سلولی پیشسرطانی و سرطانی بهویژه در ناحیه دهانه رحم، مقعد، دهان و گلو باشد. انواع مختلف ویروس اچپیوی به دو دسته اصلی تقسیم میشوند: انواع کمخطر که عمدتاً موجب زگیلهای تناسلی میشوند و انواع پرخطر که با سرطانهای مختلفی در ارتباط هستند.
عفونت اچپیوی معمولاً بدون علامت و موقت است و بسیاری از افراد بدون آنکه متوجه شوند، بهبود مییابند. انواع کم خظر این ویروس معمولا بعد از یک الی دوسال خود به خود از بین می روند.با این حال، در برخی موارد عفونت میتواند پایدار بماند و منجر به مشکلات جدی سلامتی شود. از آنجا که ویروس اچپیوی بهطور مستقیم با خطر ابتلا به برخی از سرطانها مرتبط است، آگاهی و پیشگیری از این عفونت اهمیت بسیاری دارد.
استفاده از واکسن اچپیوی به عنوان یکی از روشهای پیشگیری مؤثر شناخته شده است که میتواند بهطور قابلتوجهی از شیوع انواع پرخطر این ویروس و بروز مشکلات مرتبط با آن جلوگیری کند.
آیا ویروس اچ پی وی حتما باعث سرطان می شود؟
اچ پی وی انواع مختلفی دارد و بیشتر از 100 نوع از این ویروس تا امروز شناخته شده است. از بین همه این انواع، فقط چندین تایپ این ویروس هستند که پرخطر محسوب می شوند و ممکن است در صورت درمان نشدن، به سرطان رحم تغییر شکل پیدا کنند. در واقع بسیاری از انواع این ویروس هیچ گاه باعث سرطان نخواهند شد.
ویروس اچپیوی به دو دسته کلی تقسیم میشود:
- انواع کمخطر: این نوع از ویروس اچپیوی معمولاً باعث ایجاد زگیلهای تناسلی میشود و خطر زیادی برای سلامت فرد ندارد.
- انواع پرخطر: برخی از انواع اچپیوی میتوانند تغییرات سلولی ایجاد کنند و در صورت عدم درمان، ممکن است منجر به بروز سرطانهایی مانند سرطان دهانه رحم، مقعد، گلو و سایر نواحی مرتبط با مخاط شوند.
بیشتر عفونتهای HPV باعث سرطان نخواهد شد، اما بعضی از انواع HPV تناسلی میتوانند موجب سرطان و التهاب دهانه رحم (قسمت پایینی رحم) شوند. سایر انواع سرطانها، بخصوص سرطانهای مقعد، آلت تناسلی، واژن، فرج و بخش انتهای گلو (اوروفارنکس)، هم با عفونت HPV ارتباط دارند. این عفونتها بیشتر بوسیله تماس جنسی یا دیگر تماسهای پوستی انتقال می یابد. به طور کل، داشتن این ویروس به معنی سرطان نیست و حتی انواع پر خطر این ویروس در صورت تشخیص به موقع و مراقبت های ضروری، به سرطان تبدیل نخواهند شد.
علائم ویروس اچ پی وی HPV در آقایان
بسیاری از مردانی که به ویروس اچپیوی (HPV) مبتلا هستند، هیچ علامتی از خود نشان نمیدهند، با این حال در برخی موارد زگیلهای تناسلی ممکن است ظاهر شوند. اگر متوجه ضایعات غیرعادی روی آلت تناسلی، کیسه بیضه یا اطراف مقعد خود شدید، توصیه میشود به پزشک متخصص مراجعه کنید.
برخی از انواع ویروس اچپیوی میتوانند باعث بروز سرطان در نواحیای مثل آلت تناسلی، مقعد و گلو در مردان شوند. مردانی که با مردان دیگر رابطه جنسی دارند یا افرادی که سیستم ایمنی ضعیفتری دارند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطانهای مرتبط با اچپیوی قرار دارند.
نشانه های ویروس اچ پی وی HPV در بانوان
مطالعات نشان میدهند که بسیاری از زنان در طول زندگی خود حداقل به یک نوع ویروس اچپیوی (HPV) مبتلا میشوند. بیشتر این عفونتها بدون هیچ علامتی هستند، اما در برخی موارد، زگیلهای تناسلی ممکن است ظاهر شوند. این زگیلها میتوانند در نواحی داخلی و خارجی دستگاه تناسلی از جمله داخل واژن، اطراف دهانه رحم یا ناحیه فرج نمایان شوند. در صورت مشاهده هر گونه تغییر یا ضایعه غیرعادی در ناحیه تناسلی، بهتر است با پزشک مشورت کنید.
برخی از انواع پرخطر ویروس اچپیوی میتوانند منجر به سرطانهایی مانند سرطان دهانه رحم، واژن، مقعد یا گلو شوند. غربالگری منظم و آزمایش پاپاسمیر (Pap smear) برای تشخیص زودهنگام تغییرات سلولی در دهانه رحم بسیار مؤثر است و میتواند خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را کاهش دهد. همچنین، آزمایشهای DNA بر روی سلولهای دهانه رحم قادرند انواع اچپیوی مرتبط با سرطان را شناسایی کنند. این اقدامات پیشگیرانه به تشخیص زودهنگام و درمان به موقع کمک شایانی میکنند.
انواع ویروس اچ پی وی HPV
ویروس اچپیوی به دو دسته اصلی تقسیم میشود: ویروسهای کمخطر و ویروسهای پرخطر.
1. ویروسهای HPV کم خطر
این نوع ویروسها معمولاً بیماریهای جدی ایجاد نمیکنند. اما چند نوع از ویروسهای کمخطر میتوانند باعث بروز زگیل در بخشهای مختلف بدن شوند، از جمله:
- زگیلهای تناسلی
- زگیلهای مقعدی
- زگیلهای دهانی
- زگیلهای گلو
این زگیلها معمولاً خطر خاصی برای سلامت عمومی ندارند، اما میتوانند آزاردهنده و نیازمند درمان باشند.
ویروسهای HPV پرخطر
این دسته از ویروسها میتوانند منجر به بیماریهای جدیتری شوند، بهویژه انواع مختلف سرطان. در میان ویروسهای پرخطر، حدود ۱۴ نوع هستند که بیشترین ارتباط را با سرطان دارند. این انواع شامل موارد زیر هستند:
- اچپیوی نوع 16 و 18 (این دو نوع بیشترین ارتباط را با سرطان دهانه رحم دارند)
- اچپیوی نوع 31، 33، 35، 39
- اچپیوی نوع 45، 51، 52، 56
- اچپیوی نوع 58، 59، 66 و 68
این انواع پرخطر میتوانند عامل سرطانهای مختلفی باشند، از جمله سرطان دهانه رحم، سرطان مقعد، و در موارد کمتری، سرطان دهان و گلو. تشخیص بهموقع و انجام غربالگریهای منظم، بهویژه برای زنان، نقش بسیار مهمی در پیشگیری و درمان زودهنگام سرطانهای مرتبط با اچپیوی دارد.
راههای انتقال ویروس اچ پی وی
ویروس اچپیوی (HPV) عمدتاً از طریق تماس پوست به پوست منتقل میشود. راههای اصلی انتقال این ویروس عبارتند از:
- رابطه جنسی: اچپیوی بهطور عمده از طریق رابطه جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی منتقل میشود. این ویروس میتواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود، حتی اگر فرد مبتلا هیچ علامتی نداشته باشد.
- تماس مستقیم پوست به پوست: تماس نزدیک با نواحی آلوده، مانند زگیلهای تناسلی، میتواند منجر به انتقال ویروس شود. این انتقال میتواند در حین فعالیتهای جنسی یا حتی در غیر از آن نیز اتفاق بیفتد.
- انتقال از مادر به نوزاد: در موارد نادر، اگر مادر در حین زایمان به زگیلهای تناسلی مبتلا باشد، ویروس میتواند به نوزاد منتقل شود و منجر به مشکلاتی مانند زگیل در ناحیه حنجره یا دیگر نواحی بدن شود.
- استفاده از وسایل شخصی: تماس با اشیایی که فرد مبتلا به آنها دست زده، مانند حوله یا لباسهای زیر، در برخی موارد میتواند به انتقال ویروس منجر شود، هرچند این مورد کمتر رایج است.
برای پیشگیری از انتقال اچپیوی، استفاده از کاندوم و واکسیناسیون علیه ویروس اچپیوی توصیه میشود.
زگیل تناسلی چه شکلی است و در کدام نقاط بدن ظاهر می شود؟
زگیل تناسلی به صورت گل کلم و کمی برجسته تر از سطح نواحی تناسلی نمایان می شود که متشابه با رنگ پوست مشخص می شوند.
برخی از نواحی که زگیل تناسلی بر روی آن ها ایجاد می شود عبارتند از:
- نواحی و اطراف مقعد
- اطراف ران و نزدیک به ناحیه تناسلی
- نواحی دهان مانند گلو، زبان و لب
- آلت تناسلی و بیضه ها در آقایان
- فضای داخلی واژن
- دهانه رحم
روش های درمان ویروس اچ پی وی چیست؟
تا به امروز درمان قطعی برای از بین بردن ویروس اچپیوی (HPV) یافت نشده است. این ویروس معمولاً ظرف یک تا دو سال بهطور طبیعی توسط سیستم ایمنی بدن از بین میرود. بنابراین، تقویت سیستم ایمنی بدن اصلیترین روش کمک به مقابله با این ویروس است.
اگر به اچپیوی مبتلا هستید، راهکارهای زیر میتوانند به بهبود و مدیریت ویروس کمک کنند:
1. واکسن HPV
واکسیناسیون یک روش مؤثر برای پیشگیری از ابتلا به انواع پرخطر ویروس اچپیوی است و تأثیری بر درمان عفونتهای موجود ندارد. اما اگر قبلاً به یک یا چند نوع از اچپیوی مبتلا شدهاید، احتمال دارد مستعد ابتلا به انواع دیگر نیز باشید. به همین دلیل، واکسن میتواند به پیشگیری از ابتلای شما به سایر انواع ویروس کمک کند و خطرات احتمالی مرتبط را کاهش دهد.
2. تقویت سیستم ایمنی
سیستم ایمنی قوی کلید اصلی مقابله با ویروس اچپیوی است. تغذیه سالم، خواب کافی و مصرف مکملهای تقویتکننده سیستم ایمنی میتوانند به بهبود کارایی بدن در مقابله با عفونت کمک کنند.
3. سبک زندگی سالم
سبک زندگی سالم نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی دارد:
- پرهیز از سیگار و الکل: سیگار و الکل میتوانند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کنند.
- فعالیت بدنی منظم: ورزش منظم و فعالیتهای فیزیکی به تقویت سیستم ایمنی کمک میکنند.
- کاهش استرس: استرس میتواند عملکرد ایمنی بدن را تضعیف کند، بنابراین مدیریت استرس نیز مفید است.
4. مصرف مکملهای کمککننده
برخی مکملها و داروهای گیاهی میتوانند به بهبود روند مقابله بدن با ویروس اچپیوی کمک کنند. به عنوان مثال:
- قرص پائرفیت: این مکمل حاوی قارچ شیتاکه است که به تقویت سیستم ایمنی و کمک به مبارزه با ویروس شناخته شده است.
- مکملهای دیگر: مکملهای دیگری نیز وجود دارند که در مدیریت ویروس اچپیوی مفید هستند. بهتر است در مورد استفاده از این مکملها با پزشک خود مشورت کنید.
5. پرهیز از استرس
یکی از عوامل مخربی که بر روند پیشرفت این ویروس یا هر بیماری دیگر تاثیر زیادی دارد، استرس است. استرس ایمنی بدن را سرکوب می کند. بنابراین تا جایی که می توانید از این عامل دوری کنید و اگر به این ویروس مبتلا هستید، سعی کنید به جای استرس در این باره، به دنبال بهتر کردن سبک زندگی و تقویت بدن خود باشید.
توجه: برای مدیریت مؤثر ویروس و کاهش خطرات، انجام منظم معاینات پزشکی و پیروی از توصیههای متخصص ضروری است.
چگونه از ابتلا به HPV جلوگیری کنیم؟
همیشه گفته شده که پیشگیری بهتر از درمان است. حتی اگر به این ویروس مبتلا هستید، تمام مراحل پیشگیری که در ادامه گفته شده را باید رعایت کنید تا به انواع دیگر ویروس مبتلا نشوید:
- کاهش تعداد شرکای جنسی: داشتن تعداد کمتر شریک جنسی میتواند احتمال قرار گرفتن در معرض ویروس اچپیوی را کاهش دهد. با این حال، چون ویروس اچپیوی از طریق تماس پوست به پوست منتقل میشود، خطر انتقال با کاهش شرکای جنسی به صفر نمیرسد.
- استفاده از کاندوم: استفاده از کاندومهای لاتکس میتواند خطر انتقال ویروس اچپیوی را کاهش دهد، اما کاملاً جلوگیری نمیکند؛ زیرا اچپیوی میتواند از طریق تماس پوست به پوست نواحی اطراف منتقل شود. با این حال، استفاده از کاندوم همچنان یکی از روشهای مؤثر برای کاهش خطر است.
- واکسیناسیون اچپیوی: سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) سه نوع واکسن اچپیوی را تأیید کرده است که جدیدترین آنها، واکسن گارداسیل ۹ است. این واکسن از انواع پرخطر ویروس اچپیوی و زگیلهای تناسلی محافظت کرده و برای افراد ۹ تا ۴۵ ساله تأیید شده است.
واکسن اچ پی وی HPV
مراکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC) توصیه میکنند که دختران و پسران در سن ۱۱ تا ۱۲ سالگی واکسیناسیون اچپیوی را انجام دهند. این واکسیناسیون میتواند از سن ۹ سالگی نیز آغاز شود. ایدهآل این است که واکسن پیش از شروع فعالیت جنسی و مواجهه با ویروس اچپیوی تزریق شود، زیرا بیشترین اثر پیشگیری را خواهد داشت و میتواند از انواع سرطانهای مرتبط با اچپیوی، بهویژه سرطان دهانه رحم، جلوگیری کند.
طبق توصیههای جدید CDC، افراد ۹ تا ۱۴ ساله میتوانند برنامه واکسیناسیون دو دوزه را که حداقل ۶ ماه فاصله بین دوزها دارد، انجام دهند. این در حالی است که افراد بالای ۱۵ سال و افرادی که دیرتر واکسینه میشوند، بهتر است سه دوز واکسن اچپیوی را دریافت کنند.
در نهایت
مبتلا شدن به ویروس زگیل تناسلی از راه ها و روش های مختلفی امکان پذیر می باشد. توجه داشته باشید که نشانه های این بیماری امکان دارد بعد از مدت های طولانی بروز داده شوند و بسیار دشوار می باشد تا شما متوجه شوید چه شخصی این بیماری را به شما انتقال داده است. بنابراین بعد از مبتلا شدن به این بیماری نباید شریک جنسی خود را متهم کنید زیراکه امکان ارد از قبل این بیماری را داشته اید و بعد از مدت زمان زیادی به تازگی نمایان شده اند.
ینابراین دسترسی به این موضوع که چه زمانی به این بیماری مبتلا شده اید بسیار دشوار می باشد و در این صورت بهترین راهکار برای شما مراجعه به پزشک و مشاور می باشد.
در نتیجه با تمامی نکاتی که تا به اینجا ذکر کردیم، در صورت بروز این علائم می توانید متوجه وجود این بیماری شوید، در صورتی ک علائمی ندارید می توانید با مراجعه به پزشک و اقدام به آزمایشات لازم، به این امر دسترسی پیدا کنید و در اولین فرصت درمان خود را شروع کنید.
