قرص اورژانسی یکی از روشهای پیشگیری از بارداری است که پس از رابطه جنسی محافظتنشده یا در مواقع اضطراری مانند پاره شدن کاندوم یا فراموشی مصرف قرصهای پیشگیری روزانه استفاده میشود. این قرصها حاوی هورمونهایی هستند که از تخمکگذاری، لقاح، یا لانهگزینی تخمک در رحم جلوگیری میکنند و باید در کوتاهترین زمان ممکن پس از رابطه مصرف شوند تا اثربخشی آنها افزایش یابد.
اگر قصد دارید اطلاعات بیشتری در این باره کسب کنید در این مقاله با ما همراه باشید تا از تمامی نکات قرص های جلوگیری از بارداری مطلع شوید.

قرص اورژانسی چیست؟
قرص اورژانسی یکی از داروهایی می باشد که جهت جلوگیری از بارداری ناخواسته بعد از رابطه جنسی خواهد شد. این قرص های ضد بارداری مانند قرص های دیگر ضد بارداری نمی باشند که به صورت روزانه مصرف شوند بلکه در صورتی که کنترل بارداری از دست شما رفته است قصد بارداری ندارید. در این موقعیت باید از قرص های اورژانسی استفاده کنید تا فرایند تخمک گذاری به تاخیر بیفتد و از بارداری شما جلوگیری شود.
قرص اورژانسی چگونه عمل میکند؟
قرص اورژانسی یکی از روشهای پیشگیری از بارداری است که در مواقع ضروری مورد استفاده قرار میگیرد. این قرصها بهطور معمول برای جلوگیری از بارداری پس از رابطه جنسی محافظتنشده یا زمانی که روشهای پیشگیری دیگر شکست خوردهاند، مصرف میشوند. قرص اورژانسی با تأثیرگذاری بر تخمکگذاری، بارور شدن تخمک یا کاشت آن در دیواره رحم، از وقوع بارداری جلوگیری میکند.
این قرصها در دو نوع اصلی موجود هستند: قرصهای مبتنی بر لوونورژسترول و قرصهای مبتنی بر اولیپریستال استات. عملکرد هر دو نوع قرص به زمان مصرف آنها بستگی دارد و بهترین نتیجه را زمانی میدهند که در کوتاهترین زمان ممکن پس از رابطه جنسی مصرف شوند.
با وجود اینکه قرص اورژانسی میتواند در پیشگیری از بارداری مؤثر باشد، نباید بهعنوان یک روش پیشگیری منظم استفاده شود، زیرا ممکن است با عوارضی مانند تغییرات هورمونی و اختلال در سیکل قاعدگی همراه باشد. پیش از مصرف، بهتر است با پزشک یا داروساز مشورت کنید تا از ایمنی و اثربخشی آن مطمئن شوید.
قرص اورژانسی در چه مواقعی باید مصرف شود؟
قرص اورژانسی یکی از روشهای پیشگیری از بارداری است که برای مواقع ضروری طراحی شده و نباید بهعنوان یک روش پیشگیری دائمی مورد استفاده قرار گیرد. این قرصها معمولاً در شرایطی مصرف میشوند که احتمال بارداری ناخواسته وجود دارد و نیاز به اقدام فوری برای جلوگیری از آن احساس میشود.
موارد مصرف قرص اورژانسی
- رابطه جنسی محافظتنشده: اگر در رابطه جنسی از هیچ روشی برای پیشگیری استفاده نشده باشد.
- شکست روشهای پیشگیری: مانند پارگی کاندوم، در رفتن دیافراگم یا نشت مواد پیشگیری.
- اشتباه در مصرف قرصهای ضدبارداری: مانند فراموش کردن چند نوبت مصرف قرص در دوره قاعدگی.
- حالتهای خاص: مانند تجاوز جنسی، در صورتی که پیشگیری دیگری اعمال نشده باشد.
نکات مهم
قرص اورژانسی زمانی بیشترین اثربخشی را دارد که در کوتاهترین زمان ممکن پس از رابطه جنسی مصرف شود، ترجیحاً در 72 ساعت اول. البته برخی از انواع این قرصها میتوانند تا 120 ساعت بعد نیز اثر داشته باشند، اما اثربخشی آنها به مرور کاهش مییابد.
مصرف قرص اورژانسی نباید بهصورت مداوم باشد، زیرا میتواند باعث تغییرات هورمونی و عوارض جانبی مانند تأخیر یا تغییر در چرخه قاعدگی شود. برای پیشگیری از بارداری در طولانیمدت، بهتر است از روشهای منظم و قابلاعتماد استفاده شود.
به مشاوره نیاز دارید؟ همین الان با دکتر مهشید کریمی تماس بگیرید:

دکتر مهشید کریمی
متخصص زنان، زایمان و جراحی های زیبایی زنان فلوشیپ فوق تخصصی ناباروری
سابقه بیش از 100 جراحی موفق زیبایی زنان
تهران، خیابان قائم مقام فراهانی
تا چه زمانی بعد از رابطه جنسی میتوانیم قرص اورژانسی مصرف کنیم؟
قرص اورژانسی یکی از روشهای مؤثر برای پیشگیری از بارداری ناخواسته است، اما زمان مصرف آن نقش بسیار مهمی در اثربخشی آن دارد. این قرصها بهگونهای طراحی شدهاند که هرچه زودتر پس از رابطه جنسی محافظتنشده مصرف شوند، احتمال موفقیت آنها بیشتر است.
بازه زمانی مصرف قرص اورژانسی
- 72 ساعت اول: بیشترین اثربخشی قرصهای اورژانسی معمول مانند لوونورژسترول در 72 ساعت اول (3 روز) پس از رابطه جنسی است. در این بازه زمانی، میزان پیشگیری از بارداری بسیار بالا است.
- 120 ساعت (5 روز): برخی از انواع قرصهای اورژانسی مانند اولیپریستال استات تا 120 ساعت (5 روز) پس از رابطه جنسی نیز قابل استفاده هستند، اما با گذشت زمان، اثربخشی آنها کاهش مییابد.
اهمیت زمان مصرف
قرص اورژانسی باید در کوتاهترین زمان ممکن مصرف شود، زیرا این قرصها عمدتاً با تأثیرگذاری بر تخمکگذاری یا جلوگیری از بارور شدن تخمک عمل میکنند. اگر فرآیند لقاح و کاشت تخمک در رحم آغاز شده باشد، این قرصها دیگر نمیتوانند مؤثر باشند.
چند بار می توان از قرص های اورژانسی استفاده کرد؟
قرصهای اورژانسی یک روش اضطراری برای پیشگیری از بارداری هستند و برای مواقع خاص طراحی شدهاند، اما استفاده مکرر از آنها توصیه نمیشود. این قرصها با تغییر در هورمونهای بدن عمل میکنند و میتوانند در موارد ضروری بسیار مؤثر باشند، اما مصرف بیش از حد آنها ممکن است با عوارض جانبی همراه باشد و اثربخشی پیشگیری از بارداری را نیز کاهش دهد.
دفعات مجاز استفاده از قرصهای اورژانسی
- استفاده در شرایط اضطراری: قرصهای اورژانسی فقط باید در مواقعی استفاده شوند که روشهای پیشگیری معمول شکست خورده یا رابطه جنسی بدون محافظت اتفاق افتاده باشد.
- عدم محدودیت مطلق، اما با احتیاط: از نظر فنی، میتوان بیش از یک بار در چرخه قاعدگی از قرصهای اورژانسی استفاده کرد، اما این کار توصیه نمیشود، زیرا میتواند باعث ایجاد اختلالات هورمونی و قاعدگی نامنظم شود.
بیشتر بخوانید: علائم اولیه بارداری چیست و بعد از چند روز آغاز می شود؟
عوارض مصرف قرص اورژانسی
قرص اورژانسی یکی از روشهای اضطراری و مؤثر برای پیشگیری از بارداری ناخواسته است که معمولاً پس از رابطه جنسی محافظتنشده یا شکست روشهای پیشگیری استفاده میشود. با این حال، مصرف این قرصها میتواند با عوارض جانبی همراه باشد که آگاهی از آنها برای افرادی که قصد استفاده دارند، ضروری است.
عوارض رایج مصرف قرص اورژانسی
- اختلالات قاعدگی: قرصهای اورژانسی میتوانند باعث تغییر در زمان یا شدت قاعدگی شوند. ممکن است قاعدگی زودتر یا دیرتر از زمان معمول اتفاق بیفتد.
- تهوع و استفراغ: یکی از شایعترین عوارض این قرصها است که معمولاً موقت و خفیف است.
- درد شکمی: برخی افراد ممکن است درد یا گرفتگی در ناحیه شکم را تجربه کنند.
- خستگی و سرگیجه: مصرف قرصهای اورژانسی میتواند باعث ایجاد احساس خستگی و سرگیجه در کوتاهمدت شود.
- حساسیت سینهها: ممکن است پس از مصرف این قرصها، حساسیت یا درد در ناحیه سینه احساس شود.
عوارض کمتر شایع و جدی
- لکهبینی بین دورههای قاعدگی: گاهی اوقات ممکن است خونریزیهای خفیف یا لکهبینی خارج از چرخه قاعدگی رخ دهد.
- واکنشهای آلرژیک: در موارد نادر، ممکن است افراد به ترکیبات موجود در قرص حساسیت نشان دهند.
- تأثیر بر سلامت هورمونی: استفاده مکرر از قرصهای اورژانسی میتواند منجر به تغییرات هورمونی و اختلال در نظم بدن شود.
نتیجهگیری
قرص اورژانسی یک راهکار مؤثر و فوری برای پیشگیری از بارداری در شرایط اضطراری است، اما باید با آگاهی کامل از عوارض و محدودیتهای آن استفاده شود. این قرصها معمولاً عوارض جانبی خفیف و موقتی دارند، اما مصرف مکرر آنها میتواند نظم هورمونی بدن را مختل کند و سلامت عمومی را تحت تأثیر قرار دهد. برای پیشگیری بلندمدت و کاهش خطرات، استفاده از روشهای پیشگیری منظم و مشورت با پزشک بهترین گزینه خواهد بود.
سوالات متداول:
قرص اورژانسی ممکن است در صورت مصرف خارج از زمان توصیهشده (معمولاً تا 72 ساعت پس از رابطه)، استفراغ زودهنگام پس از مصرف، یا تداخل با برخی داروها اثر نکند.
برای اطمینان از اثربخشی قرص اورژانسی، باید منتظر قاعدگی خود باشید. اگر قاعدگی در زمان معمول یا با کمی تأخیر رخ دهد، قرص اثر کرده است. در صورت تأخیر بیش از یک هفته یا شک به بارداری، انجام تست بارداری توصیه میشود.
مدت زمان تأثیر قرص اورژانسی به نوع قرص بستگی دارد، اما معمولاً این قرصها باید در کمتر از 72 ساعت پس از رابطه مصرف شوند تا بیشترین اثربخشی را داشته باشند. برخی انواع تا 5 روز (120 ساعت) نیز ممکن است مؤثر باشند، اما اثربخشی آنها با گذشت زمان کاهش مییابد.