یائسگی زمان آخرین خونریزی طبیعی (قاعدگی) است. 12 ماه پس از آخرین قاعدگی با توجه به وضعیت بالینی شروع میشود. پس از یائسگی دوره‌ای است که زن به مدت یک سال پس از یائسگی خونریزی نداشته باشد که تا سن 65 تا 69 سالگی ادامه دارد و به تدریج به دوره پیری و ناباروری می‌رسد.
علائم یائسگی
یائسگی یک دوره مشخص در زندگی خانم‌ها است که در آن تعادل هورمونی دچار اختلال میشود و پس از آن احتمال باردار شدن کاملاً از بین می‌رود زیرا قاعدگی متوقف میشود. در طول یائسگی تخمدان‌ها در نتیجه‌ی روند پیری، هورمون‌های جنسی کمتری تولید می‌کنند. یائسگی یک بیماری نیست، بلکه یک بازسازی فیزیولوژیکی بدن است. پبسیاری از خانم‌ها به دنبال بهترین دکتر برای درمان یائسگی زودرس هستند. معمولا اگر زیر 45 سال علائم یائسگی نمایان شود به آن یائسگی زودرس گفته میشود. ما در این مقاله به بحث پیرامون یائسگی می پردازیم. لطفا تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
برای کنترل یائسگی چی بخوریم؟
از جمله کارهایی که می‌توان برای بهتر گذراندن این دوره می‌توان انجام داد، حفظ رژیم غذایی مناسب، استفاده از شکلات تلخ، گوشت ماهی و همینطور کاهش مصرف شکر و الکل است. داشتن سطح فعالیت بدنی مناسب، استفاده از روش‌های مدیتیشن و یوگا، تنفس‌های عمیق شکمی که تا 40 درصد میزان گرگرفتگی را کاهش می‌دهد. حفظ روابط اجتماعی، داشتن خواب کافی و منظم شبانه حدود 7الی 8 ساعت به تنظیم بهتر هورمون ها کمک می‌کند.
یائسگی طبیعی در چه سنی اتفاق می افتد؟
یائسگی طبیعی در آغاز 50 سالگی اتفاق می افتد، زمانی که جراحی یا بیماری منجر به این وضعیت نمی شود. البته سن دقیقی برای همه افراد نمی توان گفت اما به طور معمول اینطور است. عوامل بسیاری وجود دارد که باعث می شود زنان در سن پایین تر یائسگی را تجربه کنند.
علل یائسگی زودرس
اما عللی وجود دارد که می تواند یائسگی مصنوعی ایجاد کند. یعنی فرد زودتر از سن یائسگی دچار این وضعیت بشود. یائسگی از علل ناباروری است پس از ایین دوره دیگر زنان نمی‌توانند بارداری را تجربه کنند.
کاهش طبیعی هورمون های تولید مثل
با نزدیک شدن به 40 سالگی یک زن، تخمدان ها شروع به تولید استروژن و پروژسترون کمتری می کنند. (هورمون هایی که قاعدگی را تنظیم می کنند). و باروری کاهش می یابد. دوره های قاعدگی طولانی تر یا کوتاه تر، سنگین تر یا سبک‌تر و کمتر می‌شوند.
نارسایی اولیه تخمدان
حدود 1% از زنان قبل از 40 سالگی یائسگی را تجربه می کنند (یائسگی زودرس). ممکن است به دلیل عوامل ژنتیکی یا بیماری های خود ایمنی باشد. هنگام بروز یائسگی به این زنان معمولاً هورمون درمانی توصیه می شود.
جراحی برای برداشتن تخمدان ها (اواریکتومی)
پس از جراحی پریود متوقف می شود و علائم یائسگی رخ می دهد. آنها می توانند جدی باشند زیرا تغییرات هورمونی به طور ناگهانی و نه تدریجی در طی چندین سال اتفاق می افتد.
جراحی برای برداشتن رحم (هیسترکتومی)
عمل برداشتن رحم در موراد ضروری که فرد دچار خونریزی‌های زیاد است و مشکلات اینچنینی دارد انجام می‌گیرد. معمولا تلاش متخصص زنان بر حفظ رحم است مگر در موارد ضروری که فرد با مشکلات عدیده ای روبه‌روست.
شیمی درمانی و پرتودرمانی
طبق آمار، تقریبا 30٪ از زنان اختلالات یائسگی را تجربه می کنند، 30٪ دیگر، به شکل تشدید شده. در دوران یائسگی تغییرات جسمی و روحی مختلفی رخ می دهد.
تغییرات مرتبط با پیش یائسگی و یائسگی عبارتند از:
قدرت باروری کمتر
هنگامی که یک زن به پایان مرحله تولید مثل خود نزدیک می شود، اما قبل از شروع یائسگی، سطح استروژن شروع به کاهش می کند. این امر شانس باردار شدن را کاهش می دهد.
قاعدگی نامنظم
اولین علامت نزدیک شدن به یائسگی دوره های کمتر منظم است. خونریزی ممکن است کمتر یا بیشتر شود..
خشکی و ناراحتی واژن
خشکی واژن، خارش و ناراحتی می تواند در دوران پیش از یائسگی شروع شود و تا یائسگی ادامه یابد. زنی با هر یک از این علائم ممکن است در حین مقاربت دچار سوزش و ناراحتی شود. مرطوب کننده ها، روان کننده ها و داروها خشکی واژن و مشکلات مربوط به آن را کاهش می دهند.
این درمان ها شامل یائسگی و علائم آن در مدت کوتاهی پس از درمان است. گرچه قطع قاعدگی و قطع باروری بر اثر این نوع درمان ها همیشه امکان پذیر نیست و پرتودرمانی بسته به عملکرد تخمدان ها اعمال می شود، تنها در صورتی که پرتو به سمت آنها باشد. درمان سایر قسمت های بدن تاثیری بر بروز یائسگی نخواهد داشت.
علائم یائسگی
گر گرفتگی
گرگرفتگی اغلب در دوران یائسگی رخ می‌دهد. آنها باعث ایجاد احساس گرمای ناگهانی در قسمت فوقانی بدن می شوند. گرگرفتگی ممکن است از صورت، گردن یا قفسه سینه شروع شود و به سمت بالا یا پایین پیشرفت کند. مدت زمان هر یک تا 1-2 دقیقه است. عوامل مختلفی می توانند باعث تحریک حس گر گرفتگی شوند مثل تغییرات آب و هوا، استرس.
تغییرات روانی عاطفی
افسردگی، اضطراب و بدخلقی در دوران یائسگی شایع است. اغلب حملات تحریک پذیری و گریه وجود دارد.
اختلالات خواب
در دوران یائسگی، اختلالات خواب، احساس ضعف مداوم، کاهش عملکرد، حافظه و تمرکز ممکن است شروع شود.
تغییرات فیزیکی
در طول یائسگی، تغییرات فیزیکی ممکن است ایجاد شود، مانند:
- افزایش وزن؛
- تغییر در رنگ حجم مو؛
- مشکلات پوستی؛
- درد در قفسه سینه؛
- بی اختیاری ادرار.
یائسگی چه عوارضی دارد؟
پس از یائسگی، خطر ابتلا به برخی بیماری ها افزایش می‌یابد. این بیماری‌ها عبارتند از:
بیماری‌های قلب و عروق خونی (قلبی و عروقی). هنگامی که سطح استروژن کاهش می‌یابد، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی افزایش می‌یابد. بیماری قلبی علت اصلی مرگ و میر زنان و مردان است. بنابراین، ورزش منظم، رژیم غذایی سالم و حفظ وزن طبیعی بسیار مهم است. از پزشک خود در مورد نحوه محافظت از قلب خود بخواهید، مانند نحوه کاهش کلسترول یا فشار خون در صورت بالا بودن آن.
پوکی استخوان. این وضعیت باعث شکننده و ضعیف شدن استخوان‌ها میشود که خطر شکستگی را افزایش می‌دهد. در چند سال اول پس از یائسگی، تراکم استخوان می‌تواند به سرعت از بین برود و خطر پوکی استخوان را افزایش دهد. زنان یائسه مبتلا به پوکی استخوان به ویژه در معرض شکستگی ستون فقرات، لگن و مچ دست هستند.
بی اختیاری ادرار. بافت‌های واژن و مجرای ادرار خاصیت ارتجاعی خود را از دست می‌دهند و باعث میشود که به طور ناگهانی و شدید ادرار کنید که می‌تواند به بی‌اختیاری ادرار تبدیل شود. تقویت عضلات کف لگن با تمرینات کگل و استروژن موضعی واژینال می‌تواند به تسکین این علائم کمک کند. هورمون درمانی نیز یک گزینه درمانی موثر است.
عملکرد جنسی. خشکی واژن به دلیل کاهش تولید رطوبت و از دست دادن خاصیت ارتجاعی می‌تواند باعث ناراحتی و خونریزی خفیف در حین مقاربت شود. علاوه بر این، کاهش حساسیت بر فعالیت جنسی تأثیر می گذارد. مرطوب کننده های واژن و روان کننده های مبتنی بر آب ممکن است کمک کننده باشند.
افزایش وزن. بسیاری از زنان در طول و بعد از یائسگی به دلیل متابولیسم کندتر وزن اضافه می کنند. در این صورت باید عادات غذایی خود را تغییر دهید و بیشتر ورزش کنید تا وزن فعلی خود را حفظ کنید.
