زخم دهانه رحم چیست و چگونه درمان می‌شود؟

زخم دهانه رحم به‌تنهایی خطری جدی برای سلامت زنان ایجاد نمی‌کند و در بسیاری از موارد نیازی به درمان ندارد. با این حال، اگر زخم با علائمی مانند خون‌ریزی غیرطبیعی، ترشحات بدبو یا درد حین رابطه جنسی همراه باشد، می‌تواند نشانه‌ای از وجود عفونت یا التهاب مزمن باشد که نیاز به درمان دارد.

همچنین در موارد نادر، زخم‌های مزمن دهانه رحم ممکن است با تغییرات پیش‌سرطانی اشتباه گرفته شوند، یا زمینه‌ای برای ایجاد آن فراهم کنند. بنابراین، اهمیت زیادی دارد که با مشاهده علائم غیرعادی به پزشک متخصص زنان مراجعه شود تا از طریق معاینه، پاپ اسمیر یا کولپوسکوپی علت دقیق تشخیص داده شود. تشخیص به‌موقع و دقیق می‌تواند از بروز عوارض جدی‌تر در آینده جلوگیری کند.

عکس زخم دهانه رحم

سرویسیت باعث التهاب و قرمزی دهانه رحم می‌شود؛ وضعیتی که معمولاً بدون معاینه پزشکی قابل مشاهده نیست. در ادامه، تصاویری از زخم دهانه رحم را مشاهده می‌کنید:

علت‌های زخم دهانه رحم

زخم دهانه رحم ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود و معمولاً با تغییرات هورمونی، عفونت یا تحریک‌های فیزیکی مرتبط است. در ادامه، مهم‌ترین علل این وضعیت را بررسی می‌کنیم:

تغییرات هورمونی

افزایش سطح استروژن در دوران بارداری یا هنگام مصرف قرص‌های ضدبارداری می‌تواند باعث رشد سلول‌های غددی در ناحیه داخلی دهانه رحم شود. این سلول‌ها به سطح بیرونی منتقل شده و نسبت به تحریکات محیطی حساس‌تر می‌شوند که این روند می‌تواند به بروز زخم منجر شود.

عفونت‌های مزمن یا عودکننده

عفونت‌هایی مانند کلامیدیا، گنوره‌آ، تریکوموناس یا ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) از عوامل مهم التهاب و زخم دهانه رحم به شمار می‌روند. در صورت عدم درمان مناسب، این عفونت‌ها می‌توانند مزمن شده و به بافت دهانه رحم آسیب وارد کنند.

به مشاوره نیاز دارید؟ همین الان با دکتر مهشید کریمی تماس بگیرید:

تحریک مکانیکی

فعالیت‌های فیزیکی مانند استفاده مکرر یا نادرست از تامپون، دوش واژینال، یا رابطه جنسی خشن ممکن است موجب آسیب به مخاط دهانه رحم شوند. این تحریک‌ها در صورت تکرار، موجب التهاب و بروز زخم می‌گردند.

حساسیت به مواد شیمیایی

برخی زنان نسبت به مواد شیمیایی موجود در شوینده‌های واژینال، ژل‌های اسپرم‌کش یا روان‌کننده‌ها حساسیت دارند. استفاده مکرر از این محصولات می‌تواند باعث تحریک بافت دهانه رحم و ایجاد زخم شود.

عوامل ناشناخته یا فیزیولوژیک

در برخی موارد، به‌ویژه در زنان جوان، زخم دهانه رحم ممکن است بدون هیچ علت خاصی و به صورت فیزیولوژیک ایجاد شود. این حالت معمولاً خوش‌خیم است و نیاز به درمان خاصی ندارد، مگر اینکه با علائم آزاردهنده همراه باشد.

علائم زخم دهانه رحم

علائم زخم دهانه رحم بسته به شدت و علت آن می‌تواند متفاوت باشد. برخی زنان هیچ نشانه‌ای ندارند و تنها در معاینه‌های دوره‌ای زنان مشخص می‌شود، اما در موارد علامت‌دار، نشانه‌هایی ممکن است ظاهر شوند که نباید نادیده گرفته شوند. در ادامه، مهم‌ترین علائم زخم رحم را بررسی می‌کنیم:

ترشحات واژینال غیرطبیعی

افزایش حجم ترشحات واژینال یا تغییر در رنگ و بوی آن می‌تواند نشانه‌ای از وجود التهاب یا عفونت در دهانه رحم باشد. ترشحات زرد، سبز، غلیظ یا بدبو معمولاً نشان‌دهنده عفونت‌های باکتریایی یا انگلی هستند که ممکن است با زخم‌ شدن دهانه رحم همراه باشند. همچنین، گاهی ترشحات کف‌آلود یا چرکی مشاهده می‌شود.

خون‌ریزی بین قاعدگی یا پس از رابطه جنسی

یکی از نشانه‌های مهم زخم دهانه رحم، خون‌ریزی غیرعادی است. این خون‌ریزی ممکن است در فواصل بین قاعدگی‌ها یا پس از نزدیکی جنسی رخ دهد. در این شرایط، تماس مکانیکی با ناحیه زخمی و ملتهب موجب پارگی مویرگ‌ها و خون‌ریزی می‌شود. مشاهده مکرر چنین حالتی، حتی در صورت کم بودن میزان خون، نیازمند بررسی پزشکی است.

درد یا سوزش هنگام رابطه جنسی

احساس درد، سوزش یا ناراحتی در هنگام رابطه جنسی می‌تواند از نشانه‌های التهاب دهانه رحم و زخم باشد. وجود زخم باعث حساس شدن بافت می‌شود و تحریک آن در زمان دخول می‌تواند موجب درد در ناحیه واژن یا لگن گردد. این علامت ممکن است بر کیفیت رابطه جنسی و حتی روابط زناشویی تأثیر بگذارد.

تشخیص دقیق علت زخم دهانه رحم و انتخاب روش درمانی مناسب از مهارت‌های کلیدی بهترین جراح زیبایی زنان به شمار می‌رود.

احساس فشار یا درد مبهم در ناحیه لگن

برخی زنان دچار درد مبهم، احساس سنگینی یا فشار در قسمت پایینی شکم و لگن می‌شوند. این درد ممکن است دائمی نباشد، اما در برخی مواقع با فعالیت فیزیکی یا نزدیکی شدت می‌گیرد. چنین دردی می‌تواند ناشی از التهاب در بافت‌های داخلی رحم و دهانه رحم باشد.

نبود علائم آشکار

در بسیاری از موارد، زخم دهانه رحم هیچ علامت آشکاری ایجاد نمی‌کند. این موضوع اهمیت انجام معاینات منظم توسط پزشک زنان را دوچندان می‌کند، زیرا زخم‌های بی‌علامت نیز ممکن است زمینه‌ساز عفونت یا مشکلات جدی‌تری شوند.

درمان‌های خانگی زخم دهانه رحم

درمان خانگی زخم دهانه رحم به عنوان مکمل درمان پزشکی کاربرد دارد و می‌تواند به کاهش التهاب، بهبود علائم و پیشگیری از تشدید بیماری کمک کند. با این حال، هیچ‌یک از این روش‌ها جایگزین درمان تخصصی نیستند.

• حمام نشسته با جوشانده بابونه یا آویشن: این گیاهان دارای خاصیت ضدالتهابی و آنتی‌باکتریال هستند و می‌توانند التهاب دهانه رحم را کاهش دهند.
• استفاده از ماست پروبیوتیک طبیعی: مصرف خوراکی یا در برخی موارد استفاده موضعی زیر نظر پزشک برای بازگرداندن تعادل باکتریایی مفید است.
• روغن نارگیل یا زیتون: استفاده موضعی با مشورت پزشک می‌تواند به کاهش التهاب کمک کند.
• پرهیز از تحریک دهانه رحم: اجتناب از رابطه جنسی خشن، تامپون و شستشوی داخلی واژن توصیه می‌شود.

هرگونه درمان گیاهی یا خانگی باید با نظر پزشک متخصص همراه باشد تا از بروز عوارض احتمالی جلوگیری شود.

بهترین پماد برای زخم دهانه رحم

درمان موضعی زخم دهانه رحم معمولاً با تجویز پمادهایی انجام می‌شود که بسته به علت زخم، ممکن است آنتی‌بیوتیک، ضدالتهاب یا ضدقارچ باشند.

• مترونیدازول واژینال: مؤثر در درمان عفونت‌های بی‌هوازی و التهاب‌های ناشی از باکتری
• کلیندامایسین واژینال: آنتی‌بیوتیکی قوی با اثرگذاری بر عفونت‌های باکتریایی مزمن
• تریامسینولون: پماد ضدالتهاب قوی برای کاهش التهاب مخاط
• نئومایسین یا نیتروفورانتوئین: برای موارد خفیف عفونت

نوع پماد بر اساس علت زمینه‌ای زخم توسط پزشک تعیین می‌شود و استفاده خودسرانه به هیچ وجه توصیه نمی‌شود.

بهترین دارو برای زخم دهانه رحم

درمان دارویی زخم دهانه رحم بسته به عامل زمینه‌ای آن متفاوت است. در مواردی که زخم به دلیل عفونت باکتریایی، قارچی یا ویروسی ایجاد شده باشد، پزشک ممکن است یکی از درمان‌های زیر را تجویز کند:

• آنتی‌بیوتیک خوراکی مانند آزیترومایسین یا داکسی‌سایکلین برای درمان عفونت‌های باکتریایی دستگاه تناسلی
• داروهای ضدقارچ مانند فلوکونازول برای درمان عفونت‌های قارچی واژن
• داروهای ضد ویروسی مانند آسیکلوویر در صورت وجود ویروس‌هایی مانند HSV
• قرص‌های تنظیم‌کننده هورمون در زنانی که علت زخم، اختلالات هورمونی است

در موارد مزمن یا مقاوم به درمان، ممکن است از روش‌های مداخله‌ای مانند کرایوتراپی (فریز کردن با نیتروژن مایع) یا سوزاندن با لیزر استفاده شود.

سخن پایانی

زخم دهانه رحم یکی از مشکلات شایع در زنان، به‌ویژه در سنین باروری است. اگرچه اغلب موارد خوش‌خیم و بی‌خطر هستند، اما در صورت بروز علائم مانند خون‌ریزی، ترشحات غیرطبیعی یا درد در ناحیه لگن باید جدی گرفته شوند. مراجعه به پزشک متخصص زنان، تشخیص دقیق با معاینه و پاپ اسمیر، و پیگیری درمان مناسب می‌تواند از پیشرفت بیماری یا بروز عوارض جلوگیری کند.

در کنار درمان دارویی، رعایت بهداشت جنسی، اجتناب از تحریکات موضعی و استفاده از درمان‌های مکمل خانگی با نظر پزشک می‌تواند روند بهبود را تسریع کند. زنان باید نسبت به سلامت دستگاه تناسلی خود آگاهی کافی داشته باشند و معاینات دوره‌ای را جدی بگیرند.